Zgodnie z art. 151 ust. 2 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, wierzyciele posiadający zabezpieczenie rzeczowe (np. hipoteka, zastaw) nie są objęci układem automatycznie, chyba że wyrażą na to zgodę. Standardowo mogą oni dochodzić swoich roszczeń poza układem, aż do wartości zabezpieczenia.
Jak można objąć wierzyciela hipotecznego układem?
Istnieją dwa sposoby, aby „przymusić” wierzycieli hipotecznych do wejścia do układu:
Zgoda wierzyciela hipotecznego (art. 151 ust. 2 ustawy):
Można zaproponować wierzycielowi korzystniejsze warunki (np. zmniejszenie długu, odroczenie płatności, wydłużenie terminu spłaty).
Należy prowadzić negocjacje i przedstawić mu propozycje układowe zapewniające większe zaspokojenie niż w przypadku egzekucji hipotecznej.
Przymusowe objęcie układem na mocy art. 151 ust. 2a ustawy:
Istnieje możliwość „wciągnięcia” wierzyciela do układu bez jego zgody gdy:
Propozycje układowe przewidują pełne zaspokojenia takiego wierzyciela w terminie określonym w układzie albo gdy
Propozycje układowe przewidują zaspokojenie wierzyciela w stopniu nie niższym od tego, jakiego może się spodziewać w przypadku dochodzenia wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi z przedmiotu zabezpieczenia.
Przykład zastosowania przymusowego objęcia wierzyciela hipotecznego układem:
Dłużnik posiada nieruchomość o wartości 1 000 000 zł, na której ustanowiona jest hipoteka na 1 200 000 zł. Aby objąć wierzyciela układem, w propozycjach układowych należy zagwarantować spłatę co najmniej 1 000 000 zł (do wysokości wartości nieruchomości). Pozostałe 200 000 zł mogą być traktowane jako wierzytelność niezabezpieczona, podlegająca redukcji.
Co jeśli wierzyciel hipoteczny sprzeciwia się układowi?
Jeśli wierzyciel hipoteczny nie wyraża zgody na objęcie układem i nie spełniono warunków przymusowego objęcia, dłużnik ma ograniczone możliwości wpływu na jego stanowisko. Wierzyciel może wówczas:
Dochodzić swoich roszczeń w trybie egzekucyjnym, korzystając z hipoteki,
Żądać spłaty długu w pełnej wysokości,
Nie brać udziału w głosowaniu nad układem (chyba że dłużnik zdoła go przekonać do wzięcia udziału w układzie na korzystnych warunkach).
Podsumowanie:
Wierzyciele hipoteczni nie są objęci układem automatycznie, chyba że wyrażą zgodę lub są spełnione warunki ich przymusowego objęcia.
Można ich przymusowo objąć układem, jeśli propozycje układowe zapewniają spłatę co najmniej wartości zabezpieczenia.
Warto przeprowadzić negocjacje, aby zaproponować im korzystniejsze warunki niż potencjalna egzekucja.
Jeśli nie uda się ich włączyć do układu, pozostają uprawnieni do dochodzenia roszczeń poza restrukturyzacją.
Włączenie wierzycieli hipotecznych do układu wymaga starannego zaplanowania strategii i właściwego podejścia do wartości majątku zabezpieczonego.
